O trudnej sztuce balansowania pomiędzy skrajnościami
Od najmłodszych lat podlegamy procesom społecznym, które kształtują nasze wzorce, normy i wartości. Socjalizacja nie tylko modeluje nasz sposób patrzenia na otaczająca nas rzeczywistość, ale także przyczynia się do budowania naszej tożsamości społecznej. Niezmiernie ważne jest w tym wieku wykształcenie w dziecku poczucia własnej wartości, co znacząco wpływa na to, jak o sobie myślimy i jakie rolę podejmujemy w przyszłości. Rodzina, nauczyciele oraz rówieśnicy mają ogromny wpływ na to, jak dziecko postrzega siebie i własną wartość. Pierwszą zmienną, która determinuje nasze wychowanie jest płeć. Dziewczynki i chłopcy mają wpajane odmienne systemy wartości, co widać nawet przy wyborze gier i zabaw. Profesor psychologii Sheila Cunningham przeanalizowała brytyjski katalog z zabawkami, okazało się, że prawie 97% zabawek w kolorze różowym jest przeznaczone dla dziewczynek. Podczas zabaw grupowych wśród chłopców panuje rywalizacja, walka o dominacje w grupie rówieśniczej co wykształca w nich cechy przywódcze. Natomiast dziewczynki predysponują do ról uległych. Często słyszymy od rodziców bądź wychowawców, że dziewczynce po postu nie wypada zachowywać się w sposób dominujący, co uniemożliwia zrównoważony rozwój. Efekty takiego systemu wychowania zauważalne są dopiero w późniejszym wieku, podczas podejmowania znaczących decyzji życiowych. Zniechęcone do ryzyka dziewczynki nie są skoro do podejmowania nowych wyzwań wśród rówieśników i w rezultacie mają mniejsze szanse na osiągnięcie sukcesu. W tym znaczącym wychowawczo okresie życia przedszkolaki opisują dziewczynki po wyglądzie zewnętrznym, chłopców zaś po zasługach w grupie czy cechach charakteru. Kultura masowa i media również nie ułatwiają zadania, co trafnie ukazuje Jenier Siebel Newsom w swoim filmie „ Miss Represantation”. Film przedstawia w jaki sposób media przyczyniają się do marginalizacji roli kobiety w społeczeństwie. Podtrzymując stereotypowy wizerunek kobiety, sprowadzając ją do obiektu fizycznego, służącego jako trofeum dla odnoszącego sukcesy mężczyzny, co w sposób bezpośredni wpływa na poczucie wartości młodych dopiero kształtujący się umysłów dziewczynek.
Kolejnym stereotypem jest postać zimnej, wyrachowanej kobiety biznesu. Widzimy kobietę odnoszącą sukcesy jednak jej kariera jest zawsze wyborem między rodziną a pracą i tylko w takiej proporcji możliwe jest osiągnięcie wyznaczonych celów. Otrzymujemy jasny sygnał, że sukces kobiety odbywa się zawsze kosztem wyeliminowania pewnych cech jak czułość, dobro, opiekuńczość. Tym samym takie „zimna kobiety” świadomie dokonują wyboru między pracą a rodziną, rezygnują z roli matki czy żony. Te wszystkie błędne programy mogą doprowadzić do toksycznego perfekcjonizmu, który jest najszybszą drogą do pracoholizmu bądź do rezygnacji z podjęcia jakiekolwiek działania przez dorosłe kobiety. Dziewczynki pracują ciężej, chcąc być najlepsze, a w rezultacie oznacza to, że chcą być lepsze od chłopców. Kobiety w nieskończoność przedłużają proces przygotowania do działania, ciągle się doszkalają i podnoszą swoje kwalifikacje. Wciąż toczą dyskusję z wewnętrznym krytykiem, niskim poczuciem własnej wartości. Jakby czekały by ktoś z zewnątrz potwierdził, że są gotowe starć się o lepszą pracę, awans, podjęcie nowego wyzwania. Krótka analiza sytuacji kobiet w pracy pozwala na zapoznanie się z podstawowymi wskaźnikami zgodnie z informacjami zawartymi w raporcie GUS-u, że w 2011 roku kobiety, bierne zawodowo stanowią 51,3%, a bierni zawodowo mężczyźni 35,3%. Oznacza to, że na 1000 aktywnych zawodowo mężczyzn przypadało 547 panów biernych zawodowo, analogiczne proporcje w przypadku kobiet wynosiły 1000 aktywnych zawodowo kobiet i 1053 kobiet biernych. Kobiety aktywne zawodowo, jak widać w statystykach, legitymują się generalnie wyższym poziomem wykształcenia niż mężczyźni. Niemal 70% pracujących kobiet ma co najmniej wykształcenie średnie, podczas gdy takim samym poziomem wykształcenia może pochwalić się jedynie 52% mężczyzn. Wykształcenie wyższe ma już niemal 40% kobiet i tylko 24% mężczyzn. Powyższe dane pokazują, że pracujące kobiety są lepiej wykształcone od pracujących mężczyzn. Co więcej, jak donoszą informacje z raportu Bilansu Kapitału Ludzkiego, kobiety aktywne zawodowo (zarówno te pracujące, jak i bezrobotne) częściej niż mężczyźni podnoszą swoje kompetencje, na nieobowiązkowych kursach lub szkoleniach. Spośród pracujących kobiet swoje kompetencje podnosiło 21% pań (w przypadku mężczyzn – 17%). Mimo tych wyników kobiety zajmują niższe stanowiska i zarabiają mniej od mężczyzn. Jak podaje GUS dane za październik 2010 roku przeciętne wynagrodzenie dla kobiet to 3256 zł brutto, w przypadku mężczyzn było to 3832 zł. Znaczące są również różnice w dochodach urzędników wyższego szczebla i kierowników w przypadku kobiet dochody sięgają rządu 6068 zł, natomiast wśród mężczyzn jest to kwota 8403 zł.
Dane pokazują, że kobiety i mężczyźni nie są równo traktowani w pracy, co może pogłębiać ich niską samoocenę i poczucie własnej wartości. Sposobem na rozwiązanie tego problemu jest umiejętne dążenie do równowagi i wewnętrznej harmonii. Odłączenie się od zewnętrznych systemów oceny i przekierowanie uwagi na nasze wnętrze, na to, na czym naprawdę nam zależy. Jeżeli świadomie rezygnuję z kariery bo wiem, że to rodzina zapewni mi poczucie satysfakcji i szczęście, to z odwagą i radością idę tą drogą. Najważniejsze jest jednak by nie zapominać o sobie, o swoich pasjach i dążyć do osiągnięcia trwałego spokoju i trwałego szczęścia. Rozwój wewnętrzny, dążenie do korzystania w pełni ze swoich umiejętności intelektualnych, emocjonalnych i interpersonalnych, to proces trwający całe życie. Odzyskując wewnętrzny spokój, odzyskujemy poczucie własnej wartości i niezależnie, w którą pójdziemy stronę, wiemy, że jesteśmy na dobrej drodze. Jeżeli nasza pasja to nasza praca, to cieszmy się nią w pełni, pamiętając żeby nie stała się naszą obsesją. Harmonijne łączenie pracy z życiem rodzinnym stało jednym z głównych celów polityki zatrudnienia oraz polityki społecznej UE. Work- Life Balance to termin zrównoważonego podziału czasu, między obowiązki zawodowe a życie prywatne. Obecnie możliwe jest zmodyfikowanie czasu pracy, praca zdalna, jak również partnerskie podejście do zarządzania gospodarstwem domowym. Nie musisz być najlepsza, ważniejsza jest pełna satysfakcja życiowa i spokój wynikający ze zrównoważenia pełnionych ról społecznych. Klucz do sukcesu to wewnętrzna spójność, szczera komunikacja z samą sobą, a nade wszystko wiara we własne możliwości..
Miss Represantation, reż. Jennier Siebel Newsom, USA 2011
GUS, Kobiety i mężczyźni na rynku pracy, Warszawa 2012,
http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/f_kobiety_i_mezczyzni_na_rynku_pracy_2012.pdf
by Karolina Kordyaczna
Najnowsze komentarze